1910 yılında Çankırı'da doğan Abdullah Özay’ın dedesi Seyyid Ahmed Efendi, Tunus'tan gelip evlenerek Çankırı'ya yerleşmiş bir muhacirdir.
Ailesi bundan dolayı Çankırı'da Hasaraplar lakabıyla bilinir. Babası İsmail Efendi, sesinin güzelliğiyle tanınan dinine bağlı sevilen bir insan; annesi Hatice Hanım da güngörmüş bir Anadolu kadınıdır. 6 yaşında Çankırı Sıbyan Mektebine başlayan Özay, İdadi Mektebini de Çankırı’da okumuş, 1926 yılında Hasanoğlan Öğretmen Mektebine kaydolmuş, mezuniyet diplomasını Atatürk’ün bizzat katıldığı törende almıştır.
Özay; okul yıllarına dair şunları söyler:
Üç devir gördüm. Çocukluk devrinde padişahlıkla idare ediliyorduk. "Yunan Harbi" diyoruz, "İstiklal Harbi" diyoruz... O devri gördüm. Harp başladığı zaman okuyordum. O harp senelerinde Taş Mektebin avlusu yaralılarla doluydu. Harp, bittikten sonra Cumhuriyet ilan edildi. Üçüncü gördüğüm devir de budur. Cumhuriyet devri...
1930 yılında evlenmiş, bu evlilikten dünyaya gelen kızı Şükran Hanım, 1983 yılında kanserden vefat etmiştir.
Uzun yıllar Çankırı’nın köy ve ilçelerinde öğretmenlik yaptıktan sonra 1955 yılında Çankırı Sarı Baba Mektebine atanmıştır. Bu okulda başöğretmen iken, katıldığı toplantıda Çankırı Maarif Müdürünün “Köy öğretmeninin benim nazarımda mezar taşından bir farkı yok!” sözüne çok sert bir karşılık vermiş, bunun üzerine başöğretmenlikten alınarak, Güneş İlkokulu’na öğretmen olarak tayin edilmiştir. Meslekten emekli olduğu 1965 yılına kadar Güneş İlkokulunda görev yapmıştır.
Çok güzel saz çalan Özay, emeklilik sonrası kırtasiye dükkânı işletmiştir.
1974 yılında Hacca gitmiştir.
Kartviziti:
Mevlithan - Öğretmen
Abdullah Özay
Karataş Mahallesi, Yozgatlı Sokak, No: 8
Çankırı
2 Ocak 1999 tarihinde Çankırı'da vefat eden Abdullah Özay’ın kabri Sarı Baba’dadır.
Abdullah Özay, çocukluğundan itibaren benimsediği tasavvufi hayata nasıl adım attığını şöyle anlatır: Çankırı’da 1944 yılında büyük bir deprem oldu. Çankırı’da yaşadığım o deprem, ruhumda değişiklik meydana getirmişti. Bu depremden sonra Büyük Cami’nin imamlarından Sarı Hafız’a gittim. Dedim ki: Arkadaş, kimin ne zaman öleceği belli değil, beni Astarlı Hilmi Efendi’ye elinle teslim et! Hilmi Efendi, babamın arkadaşı idi… Sarı Hafızla birlikte Hilmi Efendi’ye gittik. “Dünyanın hali malumdur, bana bir ders ver…” Dedim, Hilmi Efendi bunun üzerine bana Nakşi dersi verdi. (1)
1945 yılında Astarlızade Mehmet Hilmi Efendi'ye intisap eden Özay, sonrasında bir vesile ile Çankırı'ya gelen Melâmî Şeyhi Hüseyin Şemsi Ergüneş'le tanışarak, 1947 yılında onun eğitim ve terbiyesine girerek melâmîlik yoluna bağlanır. Çok geçmeden de “Beybaba” dediği Şeyhinin Çankırı vekili olur ve Ergüneş’in vefat ettiği 1968 yılına kadar muhabbetleri devam eder.
“Çankırı’ya geldi Şemsi Ergüneş
Herkes kaçtı fakir oldum ona eş…”
Necati
ÇANKIRI KAL’ASI
Harap kal’a olmuş cennet misali
Allah nasip etmiş ona visali
Bir Mayıstır bugün günlerden Salı
Ziyaret eyledik Karatekin’i
Bir daha fethettik Çankırı’mızı
Cennete çevirdik bu kal’amızı
Huzurunda diner ağrıyan sızı
Yücelerde yatar Karatekin’i
Selçuklu ordusu başkumandanı
Hürmetle anarız daima onu
Cennet olmuş kırı bak iyi tanı
Çankırı fatihi Karatekin’i
Doğunun bekçisi Sarı Baba’dır
Batısında yatan Tutab Baba’dır
Güneyinde yatan Sabri Baba’dır
Kuzeyi kal’ada Karatekin’i
Etrafı çevrilmiş evliyalarla
Taş Mescit de yatar Şems-i Mevlana
Biliriz Orta’da hem Celil Baba
Gönüllerde yatar Karatekin’i
Çankırı’yı kuşatmış evliyalar
Her türlü afette şehri korurlar
Seydi Köyünde de Hacı Muradlar
Hepsi de anarlar Karatekin’i
Karatekin başımızın tacıdır
Garip gönlümüzün hem ilacıdır
Fakir Abdullah da yalvarıcıdır
Himmet ister anar Karatekin’i
Necati (Abdullah Özay)
Çankırı’dır onun ili
Na’t ve mevlit okur dili
Melamiyyunun bir gülü
Böyle bir Abdullah’ımız var.
Melâmî şair Abdullah Özay'ın Osmanlı ve yeni Türk harfleriyle kaleme aldığı şiirleri vardır. Şiirlerinde Necati ismini kendine mahlas seçmiştir.
1990 yılında askerliğini Çankırı’da yapan Profesör Mustafa Tatçı, Özay’ın notlarını ve şiir defterlerini inceleyerek Çankırılı Bir Melâmî Şair: Abdullah ÖZAY adıyla 2004 yılında kitaplaştırmıştır.
(1) ERKENCİ Nuri, Çankırı Yaren Meclisi Dergisi, Ocak 1993, (Röportaj)
