İlhan Sami Çomak, şair ve yazardır. 1994 yılında siyasi suçlamalarla tutuklanan Çomak, 28 yıldır cezaevinde olup, edebiyat kariyerine şiirleriyle devam etmiş, eserleri dünya çapında yayımlanmış ve çeşitli uluslararası ödüller kazanmıştır.
İlhan Sami Çomak kimdir?
İlhan Sami Çomak, 8 Mart 1973'te Bingöl’ün Karlıova ilçesinde dünyaya geldi. İlk ve orta öğrenimini Bingöl’de tamamlamasının ardından 1992 yılında İstanbul Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü’ne kaydoldu. Ancak hayatını kökten değiştiren olay, 1994 yılında gözaltına alınıp tutuklanması oldu. 28 yıldır cezaevinde olan Çomak, bu süre zarfında şiirleriyle sesini duyurmayı sürdürdü. Türkçe’nin yanı sıra anadili olan Kürtçe’de de etkileyici şiirler kaleme alarak iki dilde edebiyat üretmeye devam etti.
Sadece cezaevinde değil, edebiyat dünyasında da derin izler bırakan İlhan Sami Çomak, uzun yıllar içinde pek çok şiir kitabı yayımladı. Öne çıkan eserlerinden bazıları şunlardır: Gitmeler Çiçek Kurusu, Açık Deniz, Günaydın Yeryüzü, Kedilerin Yazdığı İlahi, Bir Sabah Yürüdüm, Yağmur Dersleri, Dicle’nin Günlüğü, Geldim Sana, Hayattayız Nihayet ve Karınca Yuvasını Dağıtmamak.
2019 yılında Geldim Sana adlı dosyasıyla Sennur Sezer Emek-Direniş Şiir ve Öykü Ödülü’ne layık görüldü. Ardından 2022’de Hayattayız Nihayet isimli şiir kitabıyla Metin Altıok Ödülü’nü kazandı. Şiirleri yalnızca Türkiye’de değil, dünya genelinde de ilgi gördü. Aynı yıl, Norveç Kültür Bakanlığı ve Norveç Yazarlar Birliği tarafından kendisine İfade Özgürlüğü ve Halkevleri Özel Ödülü verildi. Ayrıca “Anatomy of Freedom” ve “Not Home” adlı kısa filmler, Açık Şiir tarafından Çomak’a ithafen hazırlanarak 2022 yılında Venedik Film Festivali’nde yarışma dışı bölümde gösterildi.
Şiirleri birçok dile çevrilen İlhan Sami Çomak, Türkçe dışındaki eserleriyle de geniş bir okur kitlesine ulaştı. İngilizce, Norveççe, Rusça, Almanca ve Galce gibi farklı dillere çevrilen şiirleri sayesinde uluslararası ödüller kazandı ve çeşitli kültürlerden edebiyatseverlere hitap etti. Türkiye PEN Yazarlar Derneği, Türkiye Yazarlar Sendikası, Norveç PEN, Avusturya PEN, Galler PEN Cymru, İrlanda PEN ve Kürt PEN gibi saygın kuruluşların yaşam boyu onur üyesi olarak kabul edildi. 2022 yılında İngiltere merkezli Smokestack Books yayınevi tarafından Separated From the Sun adlı seçme şiirlerinden oluşan İngilizce bir derleme yayımlandı.
İlhan Sami Çomak’ın yaşamı ve edebi mücadelesi, 2016 yılında yayımlanan Gönderen: İlhan Sami Çomak adlı belgesele konu oldu. Bu belgesel, onun cezaevi koşullarında şekillenen şiirsel yolculuğunu ve özgürlük mücadelesiyle dolu yaşam hikayesini izleyicilere aktardı.
İlhan Sami Çomak ne iş yapıyor?
İlhan Sami Çomak, şair ve yazardır. Şiirleriyle tanınan Çomak, cezaevinde geçirdiği uzun yıllar boyunca da edebiyat kariyerini sürdürmüştür. Türkçe ve Kürtçe şiirler yazan Çomak, aynı zamanda şiir kitapları yayımlamış ve birçok uluslararası ödül kazanmıştır. Ayrıca, “Gönderen: İlhan Sami Çomak” adlı bir belgesele konu olmuş ve şiirleri, farklı dillere çevrilerek dünya çapında tanınmıştır. Çomak, edebiyat dünyasında önemli bir figür olmasının yanı sıra, PEN gibi prestijli edebiyat derneklerinin üyesidir.
İlhan Sami Çomak neden tutuklandı?
İlhan Sami Çomak’ın hayatı, 1994 yılında, henüz 21 yaşında bir üniversite öğrencisiyken dramatik bir şekilde değişti. Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından "devletin toprak bütünlüğünü bozma amacı taşıyan eylemlerde bulunmak" suçlamasıyla tutuklanan Çomak, genç yaşında ağır ve haksız bir iddia ile karşı karşıya kaldı. Bu olay, sadece onun kişisel yaşamını değil, aynı zamanda adalet sisteminin işleyişini sorgulatan bir hikayeye dönüştü.
2000 yılında İlhan Sami Çomak idam cezasına çarptırıldı. Ancak iyi hali göz önünde bulundurularak cezası ağırlaştırılmış müebbet hapse çevrildi ve bu karar Yargıtay tarafından onaylandı. Çomak, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvurarak adil bir yargılama için umut aradı. 2007’de AİHM, Çomak’ın adil yargılanmadığına hükmetti, ancak dava ancak 2013 yılında tekrar ele alınmaya başlandı.
Bu süreçte, İlhan Çomak’ın avukatı Serenay Ballıkaya, davanın gidişatını değiştirmek için önemli bir rol üstlendi. Ballıkaya, mahkeme heyetinin tarafsızlığını sorgulayıp redd-i hakim talebinde bulundu. Avukat, yıllardır süren davada adaletin sağlanamadığını ve özellikle devrimciler ile Kürtler için adaletin erişilemez bir kavram olmaya devam ettiğini ifade etti. Ancak mahkeme bu talebi reddederek duruşmayı 13 Temmuz’a erteledi ve Çomak, 22 yılı aşan tutukluluğuna bir yıl daha eklenerek cezaevine döndü.
İlhan Çomak’ın davası, yalnızca bireysel özgürlüğü değil, aynı zamanda Türkiye’deki hukuk sisteminin işleyişine dair derin soru işaretleri uyandırdı. Avukatı, davayı Salih Mirzabeyoğlu, Aziz Yıldırım ve eski askeri görevlilerin yeniden yargılama süreçleriyle karşılaştırarak hukuk sisteminin bazı kişiler için eşit olmadığını açıkladı. Çomak’ın da bu yeniden yargılama hakkından yararlanarak serbest bırakılması gerektiğini savundu, ancak bu talep de mahkeme tarafından geri çevrildi.
Duruşmada İlhan Sami Çomak, gözaltında geçirdiği günlerde maruz kaldığı işkenceleri anlattı. 18 gün boyunca uykusuz bırakıldığını ve fiziksel şiddete uğradığını belirtti. Ayrıca ailesine yönelik tehditlerle baskı altına alınmaya çalışıldığını dile getirdi. Soruşturma sırasında kendisinden orman yangınlarını üstlenmesi istendiğinde suçlamaların tamamen kurgudan ibaret olduğunu ifade ederek direnç gösterdi. Bu süreçte, "Ejderha olsam böyle yakamam," sözleriyle yaşadığı tarifsiz acıyı dile getirdi.
İlhan Sami Çomak kaç yaşında?
İlhan Sami Çomak, 8 Mart 1973 doğumludur. 2024 yılı itibariyle 51 yaşında.
İlhan Sami Çomak evli mi?
İlhan Sami Çomak hakkında kişisel yaşamı ve evliliğiyle ilgili kamuya açık bir bilgi bulunmamaktadır.
