Çankırı, doğal güzellikleri ve tarihi dokusunun yanı sıra mutfağıyla da adından söz ettiren bir şehir. Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenen yöresel lezzetleri, Çankırı’yı bir gastronomi merkezi haline getiriyor. İşte Çankırı’nın tescilli ürünleri ve bu lezzetlerin hikayeleri!
Çankırı Yumurta Tatlısı
Çankırı’nın en meşhur tatlısı olan Yumurta Tatlısı, 18.12.2017 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır. Un, yumurta, şeker ve tereyağı ile hazırlanan bu tatlı, kıvamı ve lezzetiyle herkesi kendine hayran bırakıyor. Özellikle düğün ve özel günlerde ikram edilen Yumurta Tatlısı, Çankırı’nın vazgeçilmez lezzetlerinden.
Çankırı Sarımsaklı Et
Çankırı’nın yemek ve sofra kültüründe önemli bir yeri olan Sarımsaklı Et, coğrafi işaret almasının ardından bölge dışında da sevilen lezzetler arasında yer almaya başladı. Kuşbaşı doğranmış et, suyla haşlandıktan sonra yağ ve sıcak su ile pişirilir. Pişen et, doğranmış soğan, salça, tuz ve kabukları soyulmamış sarımsak dişleri ile tekrar pişirilir ve servis yapılır.
Çankırı Yoka (İnce) Ekmek Muskası
Özellikle kış, ilkbahar ve sonbahar aylarında sabah kahvaltılarında hazırlanan Yoka Ekmek Muskası, evlerde yaslıağaç denilen ahşap tabla üzerinde 70-80 cm çapında yoka (ince) ekmek olarak hazırlanır. Kuru ağaç dalları ile yakılan sac üzerinde hafifçe pişirilerek servis edilir.
Çankırı Tutmaç Çorbası
Çankırı Belediyesinin girişimleri ile tescillenen Tutmaç Çorbası, şehrin yöresel mutfak kültürüne ait ayırt edici özellikleri ile tescil belgesi alan 4. ürün oldu. Bu lezzetli çorba, Çankırı’nın vazgeçilmez lezzetlerinden biri haline geldi.
Çankırı Höşmerim Tatlısı
Unun tereyağında kavrulduktan sonra kaynar suda eritilmiş kaya tuzunun eklenmesiyle pişirilen Höşmerim Tatlısı, üzerine petek bal koyularak servis edilir. Sıcak olarak tüketilen bu tatlı, yörenin en sevilen lezzetlerinden.
Çankırı Küpecik Peyniri
Çankırı’nın hemen hemen her yerinde üretilen Küpecik Peyniri, yöre halkı için önemli bir kültürel özellik taşır. Kış hazırlıkları kapsamında da önemli bir yer tutan bu peynir, kahvaltı sofralarının baş tacıdır.
Çankırı Pıhtı
Un, su ve az miktarda tuz ile hazırlanan Pıhtı, pişirildikten sonra tepsiye dökülür. Sofrada herkesin önüne pekmez, bal veya şekerli su kasesi konulur. Hamur küçük kaşıklarla alınarak bu kaselerin içine batırılarak yenir. Üzerine ceviz veya fındık ilave edilir.
Çankırı Cimcik Hamuru Çorbası
Buğday unu, yumurta, tuz ve su ile hazırlanan hamurun 1 mm kalınlığında açılıp kare şeklinde kesildikten sonra fiyonk şeklinde katlanarak pişirilmesiyle hazırlanan Cimcik Hamuru Çorbası, üzerine sarımsaklı yoğurt ve tereyağında pişirilen yumurta eklenerek servis edilir.
Çankırı Ehlibilir
05.09.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenen Ehlibilir, Çankırı’nın yöresel lezzetlerinden biri haline geldi. Çerkeş kurabiyesi yerine Çankırı Ehlibilir olarak tescillenmesi, yöre halkı tarafından büyük bir memnuniyetle karşılandı.
Çankırı Hameyli Tatlısı
Baklava’nın üçgen hali denilebilecek Hameyli Tatlısı, ağızda hemen dağılan yapısıyla dikkat çeker. Coğrafi işaretli bu tatlı, Çankırı’nın en sevilen lezzetlerinden.
Çankırı Kıymalısı
Genellikle sonbaharda hazırlanan kavrulmuş kışlık kıymadan yapılan Kıymalısı, düğünlerde, mevlütlerde ve kalabalık toplantılarda ikram edilir. Evlerde ise kış mevsiminde hafta sonlarında hazırlanarak yenir.
Çankırı Yazma Çöreği
Sahurda hazırlanan Yazma Çöreği, kızılcık ekşisi, ayran, hoşaf veya meyve kompostoları ile tüketilir. Bu lezzetli çörek, Çankırı’nın vazgeçilmez lezzetlerinden.
Çankırı Kesme Kadayıf
Çankırı Belediyesinin tescillettiği yöresel ürünler arasında yer alan Kesme Kadayıf, kadınların marifetli elleriyle hazırlanır. Bu lezzetli tatlı, Çankırı’nın gastronomi harikalarından biri.
Çankırı Bütün Et
Kuru soğan, tuz, pul biber, kimyon ve salça ile hazırlanan harç, etlere sürülür ve sekiz-dokuz saat bekletilir. Daha sonra pişirilen Bütün Et, yumuşayıncaya kadar pişirilir ve servis edilir.
Çankırı Kaya Tuzu
Çankırı’nın doğal zenginliklerinden biri olan Kaya Tuzu, yemeklerin lezzetini artırır. Mineral bakımından zengin olan bu tuz, sağlıklı beslenmenin de vazgeçilmezlerinden.
Yapraklı Panayır Helvası
Yapraklı Panayır Helvası, 18. yüzyılda İpek Yolu ticaretinin canlanmasıyla Çankırı’nın Yapraklı ilçesinde kurulan panayırlarda tüccarlar tarafından getirilen bir helva çeşidi olarak ortaya çıkmıştır. Zamanla gelenekselleşen ve bölgenin simgelerinden biri haline gelen bu özel lezzet, Yapraklı Belediyesi’nin girişimiyle Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaret tescili almıştır. Özellikle Kurban Bayramı gibi özel günlerde ilçeye gelen vatandaşların yoğun ilgisini çeken panayır helvası, kendine has tadı ve dokusuyla damakları tatlandırmaya devam etmektedir.
Eldivan Yağlı Çöreği
Eldivan Yağlı Çöreği, Çankırı’nın Eldivan ilçesine özgü, Çöşdürme, Nokul ve Eldivan Ekmeği gibi isimlerle de anılan geleneksel bir lezzettir. 2020 Yılı Şehir Tanıtımı ve Markalaşma Teknik Destek Programı kapsamında ilçeler bazında ilk coğrafi işaret tescili alan yöresel ürün olmuştur. Bu tescille birlikte, ürünün kalite standartları ve geleneksel üretim metodu korunarak yerel gastronomi kültürünün sürdürülebilirliği sağlanacaktır.