Çankırı, İç Anadolu'nun saklı kalmış hazinelerinden biri. Tarihi ve kültürel zenginlikleriyle dikkat çeken bu şehir, sadece yüzeydeki güzellikleriyle değil, aynı zamanda yerin altında sakladığı sırlarla da büyüleyici bir atmosfere sahip. Çankırı'nın Ilgaz ilçesinde ve merkeze bağlı Beşdut köyünde bulunan kaya mezarları, bu sırların en önemlilerinden biri.
Ilgaz ilçesinin güneydoğusunda, Çankırı-Kastamonu yolu kenarında bulunan İndağı Höyüğü'nün yakınlarında, kayalara oyulmuş mağaralar, kaya mezarları, bir tapınak ve çeşitli oyuklar bulunuyor. Bu yapıların, dini törenlerin yapıldığı ve höyükle bağlantılı kutsal mekanlar olduğu düşünülüyor.
Kaya tapınakları, ulaşım yollarının geçtiği sarp ve dar geçitlere, kervanların talancılardan korunması ile dua ve ibadet etmek amacıyla inşa ediliyordu. İndağı Kaya Mezarları'na ulaşım, 2000 yılında açılan ve asfaltlanan yol sayesinde kolaylaştı. Ayrıca, çevre düzenlemesi ve aydınlatma çalışmalarıyla kaya mezarlarına çekicilik kazandırıldı.
Çankırı merkeze bağlı Beşdut köyünde, derenin iki yanındaki kayalıklara oyulmuş iki kaya mezarı bulunuyor. Bunlardan biri sütunlu, diğeri ise sütunsuz. Sütunlu mezar, 10 metre genişliğinde ve 2 metre yüksekliğinde devasa bir yapı. İçerisinde yuvarlak gövdeli sütunlar bulunuyor ve girişi kare şeklinde. Duvarları ve tavanı oldukça düzgün olan bu mezar, adeta bir mühendislik harikası.
Sütunsuz mezar ise sütunlu mezarın hemen yanında yer alıyor ve 8x10 metre ölçülerinde. Dörtgen biçimli girişten mezar odasına geçiliyor. Bu mezarın da duvarları ve tavanı oldukça düzgün.
Beşdut köyündeki kaya mezarlarının M.Ö. 6. yüzyıldan kaldığı tahmin ediliyor. Bu da demek oluyor ki, bu yapılar binlerce yıl boyunca ayakta kalmayı başarmış ve günümüze kadar ulaşmış. Bölgede, bu mezarlara benzer başka kaya mezarlarının da bulunması, bölgenin tarih öncesi dönemlerde önemli bir yerleşim yeri olduğunu gösteriyor.
Mezarların en dikkat çekici özelliklerinden biri, sütunlu mezardaki yuvarlak gövdeli sütunlar. Bu sütunlar, binlerce yıl öncesinden günümüze kadar nasıl ulaştı? Hangi tekniklerle yapıldı? Bu soruların cevapları hala gizemini koruyor.
Ayrıca, her iki mezarın da duvarlarının ve tavanlarının oldukça düzgün olması, o dönemdeki insanların taş işçiliğindeki ustalığını gözler önüne seriyor.
Beşdut köyündeki kaya mezarları ve Ilgaz İndağı Kaya Mezarları, Çankırı'nın tarihine ışık tutan önemli keşifler. Bu yapılar, bölgenin geçmişi hakkında bize önemli bilgiler sunuyor ve ziyaretçilerine adeta bir zaman yolculuğu yaşatıyor.
Çankırı'ya yolunuz düşerse, Beşdut köyündeki kaya mezarlarını ve Ilgaz İndağı Kaya Mezarları'nı ziyaret etmeyi unutmayın. Bu gizemli yapılar, sizi binlerce yıl öncesine götürecek ve Çankırı'nın zengin tarihine tanıklık etmenizi sağlayacak.