Ulaş Bardakçı, Türkiye'de 1968 kuşağının önde gelen devrimci liderlerinden biridir. Marksist-Leninist ideolojiye bağlılığı ve silahlı mücadele yanlısı duruşuyla tanınan Bardakçı, Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (THKP-C)'nin kurucularından biri olarak tarihe geçmiştir. Bu yazıda, Ulaş Bardakçı'nın hayatı, siyasi faaliyetleri ve mirası detaylı bir şekilde incelenecektir.
Ulaş Bardakçı kimdir?
Rasih Ulaş Bardakçı, 1947 yılında Nevşehir'in Hacıbektaş ilçesinde doğmuştur. Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ)'de eğitim gördüğü yıllarda sol ideolojilerle tanışmış ve aktif olarak siyasi faaliyetlere katılmıştır. Türkiye İşçi Partisi (TİP) ve Fikir Kulüpleri Federasyonu (FKF) gibi örgütlerde yer alan Bardakçı, kısa sürede devrimci hareketin önde gelen isimlerinden biri haline gelmiştir.
1970'li yılların başında Mahir Çayan ile birlikte THKP-C'nin kuruluş çalışmalarına katılan Ulaş Bardakçı, örgütün silahlı mücadele stratejisinin belirlenmesinde önemli bir rol oynamıştır. THKP-C'nin ilk silahlı eylemlerinden olan Ziraat Bankası Küçükesat Şubesi soygununa katılmıştır. İsrail Başkonsolosu Efraim Elrom'un kaçırılması ve öldürülmesi eylemlerinde de aktif rol almıştır.
17 Mayıs 1971'de yakalanan Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın serbest bırakılması için düzenlenen eylemde yer almıştır. İsrail Başkonsolosu Elrom'un öldürülmesi eyleminden sonra yakalanmıştır. 29 Kasım 1971'de Maltepe Cezaevi'nden firar etmiştir. 19 Şubat 1972'de İstanbul Arnavutköy'de kaldığı evde güvenlik güçleriyle girdiği çatışmada öldürülmüştür.
Ulaş Bardakçı, 68 kuşağının sembol isimlerinden biri olarak kabul edilir. Devrimci mücadelesi ve silahlı direniş anlayışı, sonraki dönemlerdeki sol hareketler üzerinde etkili olmuştur. Ölümünün ardından birçok şiir ve şarkıya konu olmuştur.
Ulaş Bardakçı'nın siyasi faaliyetleri ve silahlı mücadele anlayışı, farklı kesimler tarafından farklı şekillerde değerlendirilmiştir. Bazı kesimler tarafından devrimci bir kahraman olarak görülürken, bazı kesimler tarafından şiddet yanlısı bir eylemci olarak eleştirilmiştir.
Ulaş Bardakçı hangi partili?
Ulaş Bardakçı, Türkiye'deki devrimci hareketlere katılmış bir Marksist-Leninist militan olarak, Türkiye İşçi Partisi (TİP) ve Federasyonist Öğrenciler Birliği (FKF) gibi sol eğilimli örgütlerde yer almıştır. Ardından, Dev-Genç'in kurulumunda aktif rol almış ve 1970'lerde Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (THKP-C)'nin kurucularından biri olmuştur. Bu parti, Marksist-Leninist ideolojiyi benimseyen bir devrimci örgüt olarak Türkiye'deki silahlı mücadelenin önemli figürlerinden biri olmuştur.
Ulaş Bardakçı'nın yakalanışı, firarı ve ölümü
Efraim Elrom’un kaçırılması eyleminin ardından Ulaş Bardakçı, Balyoz Harekâtı kapsamında yürütülen operasyonlar sonucunda yakalandı. Ancak 29 Kasım 1971’de Maltepe Cezaevi’nden Mahir Çayan, Ziya Yılmaz, Cihan Alptekin ve Ömer Ayna ile birlikte tünel kazarak firar etti.
Firarın ardından İstanbul’da faaliyetlerini sürdüren Bardakçı, 19 Şubat 1972’de Arnavutköy’de kaldığı evde kuşatıldı. Emniyet güçleriyle girdiği silahlı çatışmada öldürüldü. Ölümü, Türkiye’deki sol hareket içinde büyük bir yankı uyandırdı ve sembolik bir figür haline geldi.
Ulaş Bardakçı’nın ölümünün ardından ne yaşandı?
Ulaş Bardakçı’nın ölümü, Türkiye’deki sol hareket içinde büyük bir etki yarattı. 1979 yılında, ölüm yıl dönümünde, Marksist-Leninist militanlar tarafından anısına bir dizi eylem gerçekleştirildi: Kartal’da eski MHP ilçe başkanı, Ankara’da bir polis, Adana’da bir öğrenci, Mersin ve Tarsus’ta sağ görüşlü iki kişi öldürüldü.
Ayrıca, Bursa’da TOFAŞ’ın buhar santrali havaya uçuruldu, İstanbul’un çeşitli yerlerine bombalı pankartlar asıldı ve Eskişehir ile Kars’ta çeşitli hedefler bombalandı.