Ormanya Doğal Yaşam Parkı, Avrupa'nın en büyük doğal yaşam alanlarından biri olarak, sadece bölgedeki biyolojik çeşitliliği desteklemekle kalmıyor, aynı zamanda bilimsel araştırmalar için de önemli bir merkez haline geliyor. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi'nin şehre kazandırdığı bu parkta kurulan kuş halkalama istasyonu, göçmen kuşların rotalarını, yaşam alanlarını ve davranışlarını izlemek için yürütülen önemli bir projeyi barındırıyor. 2023 yılında başlatılan bu çalışmalar, göç ve üreme yolculuklarındaki değişimleri detaylı bir şekilde incelemeyi amaçlıyor.
Yürütülen projeye, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi ve İstanbul Cerrahpaşa Üniversitesi de destek veriyor. Bu işbirliğiyle, Ormanya'da 72 kuş türünden 32'sinin üreme alanı olarak kullandığı belirlendi. Şu ana kadar yaklaşık 3 bin kuş halkalanarak kaydedildi. Bu kuşların göç yolları ve biyolojik özellikleri de titizlikle izleniyor.
Halkalama çalışmalarında, belirli noktalara kurulan sis ağları kullanılıyor. Her gün, sabahın erken saatlerinden akşam saatlerine kadar bu ağlar kontrol edilerek, kuşlar özel torbalarla yakalanıyor. Uzman halkacılar, her kuşu türüne göre özel halkalarla işaretliyor ve biyometrik ölçümler alıyor. Bu halkalar, kuşların izlenmesini ve göç rotalarının belirlenmesini sağlıyor. Eğer bir kuş, başka bir ülke ya da şehirde tekrar yakalanırsa, bu kuşa dair bilgi paylaşılabiliyor. Bu, halkalama çalışmalarının en önemli yönlerinden biri, çünkü göç rotalarının haritası çıkartılabiliyor.
Ormanya’daki kuş halkalama istasyonu, aynı zamanda "biyoindikatör" kuş türlerini de gözlemliyor. Bu kuşlar, çevresel değişimlere en hızlı tepki veren ve bu değişimlere uyum sağlama potansiyeli taşıyan türlerdir. Halkalama verileri, kuş popülasyonlarındaki artış ya da azalışları tespit etmeyi sağlıyor ve bu da bölgedeki habitat kalitesinin değerlendirilmesine olanak tanıyor.
Ormanya’daki halkalama istasyonunun, gelecekte Kocaeli genelindeki diğer çalışmalarla daha fazla veri toplaması bekleniyor. Şu anda, elde edilen geri bildirimlerin sayısı az olsa da, her yıl daha fazla kuş halkalanarak kuşların rotalarına dair önemli bilgiler toplanacak. Bu çalışmalar, hem Türkiye'nin hem de Avrupa'nın doğal ekosistemlerine dair değerli veriler sunmaya devam edecek.
