Ilgaz Dağı, Batı Karadeniz Bölgesi’nin en yüksek dağ kütlesi olarak bilinir ve eşsiz doğal güzellikleriyle dikkat çeker. Peki, bu muhteşem dağ nasıl oluşmuştur? Ilgaz Dağı’nın jeolojik yapısı, bitki örtüsü ve tarihi hakkında merak edilenleri sizler için derledik.
Ilgaz Dağı’nın jeolojik yapısı
Ilgaz Dağı, jeolojik hareketler sonucu milyonlarca yıl önce oluşmuştur. Dağın temel yapısı, serpantinler, şistler ve volkanik kayaçlar gibi farklı kaya türlerinden meydana gelir. Bu çeşitlilik, dağın oluşum sürecinde yaşanan tektonik hareketlerin bir sonucudur.
-
Dağ oluşum hareketleri: Ilgaz Dağı, Alp-Himalaya dağ oluşum kuşağı içerisinde yer alır. Bu bölgede, Afrika ve Avrasya levhalarının çarpışması sonucu oluşan tektonik hareketler, dağların yükselmesine neden olmuştur.
-
Jeomorfolojik yapı: Ilgaz Dağı, vadiler, sırtlar ve doruklardan oluşan karmaşık bir yapıya sahiptir. Bu yapı, dağın üstün peyzaj güzelliklerine sahip olmasını sağlar.
Ilgaz Dağı’nın fiziksel özellikleri
-
Yükseklik: Ilgaz Dağı’nın en yüksek zirvesi olan Büyükhacat Tepesi, 2.587 metre yüksekliğindedir. İkinci zirve olan Küçükhacat Tepesi ise 2.546 metre yüksekliğe sahiptir.
-
Uzunluk: Dağ, doğu-kuzeydoğu ve batı-kuzeybatı doğrultusunda yaklaşık 50 kilometre uzunluğunda oval bir kütle oluşturur.
-
Geçit: Kastamonu-Çankırı yolu, dağı 1.775 metre yükseklikteki bir geçitle aşar.
Ilgaz Dağı’nın bitki örtüsü ve flora
Ilgaz Dağı, zengin bitki örtüsüyle dikkat çeker. Dağın kuzey ve güney yamaçları arasında belirgin iklim farklılıkları görülür:
-
Kuzey yamaçlar: Karadeniz’in nemli havasına maruz kalan kuzey yamaçlarda, meşe ve kayın gibi geniş yapraklı ağaçlar yaygındır. Yükseklere çıkıldıkça göknar ve sarıçam ormanları hakimdir.
-
Güney yamaçlar: Güney yamaçlarda ise karaçam ağaçları baskındır. Orman üst sınırı 2.000-2.200 metre arasında değişir. Bu sınırın üzerinde alpin kuşakta otsu bitkiler ve çiçekli bitkiler bulunur.
-
Orkideler: Ilgaz Dağı’nın bitki örtüsü içerisinde özellikle orkidelere sıkça rastlanır. Bu da, dağın biyolojik çeşitlilik açısından ne kadar zengin olduğunu gösterir.
Ilgaz Dağı’nın tarihi ve kültürel önemi
Ilgaz Dağı’nın adı, Hitit metinlerinde Kaşşu olarak geçmektedir. Bu da, dağın binlerce yıldır bölgenin önemli bir coğrafi unsuru olduğunu gösterir. Ayrıca, Ilgaz Dağı şairlere ilham kaynağı olmuş ve hakkında yüzlerce şiir yazılmıştır. Özellikle Çankırılı şair Sadık Çakırsipahioğlu, 2006 yılında “Ilgaz Şiirleri Antolojisi” adlı bir kitap çıkararak dağın edebiyat dünyasındaki yerini pekiştirmiştir.
Ilgaz Dağı Milli Parkı
Ilgaz Dağı, 1976 yılında Milli Park ilan edilmiştir. Milli Park, hem flora (bitki örtüsü) hem de fauna (hayvan varlığı) açısından büyük bir zenginliğe sahiptir. Park içinde;
-
Bitki Türleri: Göknar, sarıçam, karaçam, meşe, kayın ve çeşitli endemik bitkiler.
-
Hayvan Türleri: Yaban domuzu, kurt, tilki, karaca ve çeşitli kuş türleri.
