ÖZELHABER/ Ahmet Kargın’ın T.C. 1927 Umumi Nüfus Tahriri verilerine dayanarak hazırladığı harita, Çankırı’nın Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki idari yapısını detaylarıyla gözler önüne seriyor. Haritaya göre, 1927 yılında Çankırı’nın idari sınırları oldukça genişti ancak sadece iki ilçeden oluşuyordu: Merkez, Ilgaz ve Çerkeş. Günümüzde onlarca ilçesi bulunan Çankırı’nın o dönemdeki idari yapısı, bölgenin zamanla geçirdiği dönüşümü anlamak açısından dikkat çekici bir örnek sunuyor.
Bugün ilçe olarak bildiğimiz Kurşunlu ve Orta, Kızılırmak, Atkaracalar gibi bölgeler, 1927’de nahiye ya da köy statüsündeydi. Bu durum, Çankırı’nın geçmişteki idari yapısının sade ve merkezileşmiş olduğunu ortaya koyuyor. Harita, aynı zamanda Cumhuriyet’in ilk yıllarında yapılan düzenlemelerin yerel yönetim üzerindeki etkilerini anlamak için de değerli bir kaynak niteliği taşıyor.
Ahmet Kargın, çalışmasında T.C. 1927 Umumi Nüfus Tahriri verilerinin yanı sıra belediyelerin resmi sitelerinden alınan bilgileri de kullanmış. Özellikle nüfus defterlerinde adı geçen yerlerin bugünkü karşılıklarını bulmak, zaman zaman zorlayıcı olmuş. Örneğin, geçmişte Arapsun olarak bilinen yerin günümüzde Gülşehir adıyla anıldığını belirtiyor. Bu gibi değişiklikler, çalışmanın titizlikle yapılmasını gerektirmiş. Ahmet Kargın,"İsimlerde değişiklik olan yerler var mesela nüfus defterinde Arapsun yazıyor günümüzde Gülşehir bunun gibi değişiklik olan yerler bulmak zor oldu" dedi.
Belediyelerin arşivlerinden yaralandığını söyleyen Kargın, "1927 tarihli nüfus kayıtlarında ilçelerin bağlı olduğu illere göre mevcut il sınırlarını yeniden şekillendirdim. Nüfus defterinde adı geçmeyen yerler için örneğin o tarihlerde köy olan Karabük, Kırıkkale gibi yerler için belediyelerin remi sitelerindeki bilgilerden yararlandım." ifadelerine yer verdi.
Kargın, hazırladığı haritayı çeşitli platformlarda paylaştığında, genellikle şaşkınlık ve hayranlıkla karşılanmış. Ancak bazı eleştiriler de gelmiş; eleştirilerin çoğu, halkın hafızasında yanlış kalan detaylardan kaynaklanıyormuş. Bu tür çalışmalar, yerel tarih ve coğrafya açısından eksik kalan noktaların tamamlanmasına da katkı sağlıyor.
Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki Çankırı’yı anlamak isteyenler için bu harita, hem akademik hem de tarih meraklıları için önemli bir referans olmayı sürdürüyor. Çankırı’nın sadece iki ilçeden oluştuğu bu dönem, bölgenin idari gelişimi ve dönüşümünü anlamak açısından dikkat çekici bir döneme ışık tutuyor.
