Çankırı'nın gururu, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İletişim Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Sezai Türk, Türk üniversitelerinin küresel rekabette nasıl öne çıkacağını anlattı. Yapay zekâdan sürdürülebilir kalkınmaya, sanayi-üniversite iş birliğinden uluslararasılaşmaya kadar çarpıcı öneriler sunan Türk, "Disiplinler arası yenilikçi teknoloji ve yeşil enerji yatırımlarıyla Türkiye Yüzyılı'nın temellerini atmalıyız" diyerek eğitim dünyasına yol haritası çizdi.
“TÜRK ÜNİVERSİTELERİ KÜRESEL REKABETTE ÖNE ÇIKMALI"
Spot: Prof. Dr. Mehmet Sezai Türk, Türkiye’nin yükseköğretim sistemini küresel standartlara taşımak için somut stratejiler sundu. Disiplinler arası yenilikçi teknoloji, sürdürülebilir kalkınma ve uluslararasılaşma gibi alanlarda yapılacak yatırımların, Türkiye Yüzyılı vizyonunun temel taşlarını oluşturacağını söyledi.
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Sezai Türk, Türkiye’nin üniversitelerinin küresel rekabet gücünü artırmak için "disiplinler arası yenilikçi teknoloji" ve "sürdürülebilir kalkınma" alanlarına odaklanması gerektiğini vurguladı. Türk, bu stratejinin Türkiye Yüzyılı vizyonuna uygun olarak ülkenin bilimsel ve teknolojik geleceğini şekillendireceğini belirtti.
Prof. Dr. Türk, yenilikçi teknolojilerin geliştirilmesinde disiplinler arası iş birliğinin önemini şu sözlerle dile getirdi: “Dünyanın önde gelen üniversiteleri mühendislik, tıp, sosyal bilimler ve sanat gibi farklı alanları birleştirerek çığır açan teknolojiler üretiyor. Türkiye’nin de yapay zekâ, biyoteknoloji ve uzay teknolojileri gibi alanlarda söz sahibi olması gerekiyor.” Türk, bu hedefe ulaşmak için üniversitelere özel fonlar oluşturulması gerektiğini ifade etti ve şu önerilerde bulundu:
- Fonlama: Disiplinler arası projeler için "Yenilikçi Teknoloji Fonu" oluşturulmalı. Örneğin, yapay zekâ ile tarım teknolojisini birleştiren projelere 10 milyon TL’ye kadar destek sağlanabilir.
- Uluslararası İşbirlikleri: Üniversiteler, Google, Siemens ve SpaceX gibi uluslararası teknoloji devleriyle ortak projeler yapmaya teşvik edilmeli.
- Patent Teşvikleri: Üniversitelerin yıllık patent sayısını artırması için her patent başına 500.000 TL ödül gibi somut hedefler konmalı.
Prof. Dr. Türk ayrıca, bölümler arası inovasyon merkezlerinin kurulmasının zorunlu hale getirilmesi gerektiğini belirtti: “Mühendislik, tıp ve ekonomi fakülteleri birleşerek ‘Akıllı Şehir Çözümleri’ üzerine çalışmalı.”
Sürdürülebilir Kalkınma: Çevre Teknolojilerinde Liderlik
Prof. Dr. Mehmet Sezai Türk’e göre sürdürülebilir kalkınma, Türkiye’nin uluslararası arenada fark yaratabileceği bir diğer önemli alan. “Küresel gündemde iklim değişikliği, yenilenebilir enerji ve sıfır karbon hedefleri ön planda. Türkiye bu alanda liderlik yaparak hem çevresel sorunlara çözüm üretebilir hem de uluslararası fon ve iş birliği çekebilir,” diyen Türk, şu stratejileri önerdi:
- Araştırma Desteği: Yenilenebilir enerji projelerine özel bütçe ayrılmalı. Örneğin, hidrojen yakıt pili geliştiren bir üniversiteye 10 milyon TL hibe verilebilir.
- Uluslararası Ortaklıklar: Erasmus+ ve Horizon Europe gibi programlar aracılığıyla Avrupa üniversiteleriyle iş birlikleri artırılmalı.
- Yeşil Kampüs Yarışmaları: Karbon ayak izini en çok azaltan kampüslerin ödüllendirilmesi teşvik edilmeli.
Türk ayrıca her üniversitenin bir "Sürdürülebilirlik Stratejisi" geliştirmesi gerektiğini vurguladı: “Kampüslerin %50’sinin güneş enerjisiyle çalışması hedeflenmeli”.
Eğitimde Küresel Standartlar: Mezunların Yetkinliği Artırılmalı
Eğitimde küresel standartlara ulaşmanın önemine değinen Prof. Dr. Türk, mezunların dil becerileri ve teknik yetkinliklerinin dünya standartlarında olması gerektiğini belirtti: “Mezunlarımızın Tesla ve Amazon gibi küresel firmalarda işe alınma oranını artırmalıyız.” Bu bağlamda önerilen teşvikler arasında şunlar yer aldı:
- Yabancı Dil Programları: Her öğrenciye zorunlu İngilizce eğitimi verilmesi ve TOEFL/IELTS benzeri sertifikalar için destek sağlanması.
- Çift Diploma Anlaşmaları: Üniversiteleri, ABD ve Avrupa’daki lider üniversitelerle çift diploma programları kurmaya teşvik etmeli.
- Akademisyen Desteği: Doktora yapan akademisyenlerin yurtdışında araştırma yapması için burs sağlanmalı.
Türk ayrıca müfredatların QS veya THE sıralamalarındaki üniversitelerin standartlarına göre güncellenmesi gerektiğini ifade etti.
Sanayi-Üniversite İşbirliği: Uygulamalı Araştırmaların Önemi
Sanayi ile iş birliğinin önemine dikkat çeken Prof. Dr. Türk, teorik bilginin sanayiye uygulanabilir çözümlerle desteklenmesi gerektiğini söyledi: “Türkiye’nin mevcut sanayi altyapısı bu potansiyeli taşıyor.” Bu hedefe yönelik öneriler şöyle sıralandı:
- Ar-Ge Merkezleri: Her üniversitenin en az bir sanayi kuruluşuyla ortak Ar-Ge merkezi kurması teşvik edilmeli.
- Staj Programları: Öğrencilerin mezun olmadan önce staj yapması zorunlu hale getirilmeli.
- Proje Yarışmaları: Üniversiteler arasında "Sanayi Çözümleri Hackathonu" düzenlenmeli.
Türk ayrıca teknopark kapasitelerinin artırılması gerektiğini belirtti: “Her kampüste bir teknopark zorunlu hale getirilmeli”.
Uluslararasılaşma ve Prestij
Uluslararasılaşmanın önemine de değinen Prof. Dr. Türk, yabancı öğrenci ve akademisyen çekmenin küresel rekabet için kritik olduğunu söyledi: “Türkiye’nin jeopolitik konumu ve kültürel zenginliği bu konuda büyük avantaj sağlıyor.” Bu bağlamda önerilen teşvikler arasında şunlar yer aldı:
- Yabancı Öğrenci Kotası: Üniversitelere yabancı öğrenci sayısını %20’ye çıkarma hedefi konmalı.
- Akademik Konferanslar: Her üniversitenin yılda bir uluslararası konferans düzenlemesi için bütçe ayrılmalı.
- Sıralama Primi: QS veya THE sıralamalarında ilk 500’e giren üniversitelere ekstra fon sağlanmalı.
Türk ayrıca İngilizce eğitim veren programların artırılması gerektiğini vurguladı.
QS ve THE Sıralamalarında Türk Üniversiteleri
Prof. Dr. Mehmet Sezai Türk, Türkiye’nin yükseköğretim sistemini küresel standartlara taşımak için somut stratejiler sunuyor. Disiplinler arası yenilikçi teknoloji, sürdürülebilir kalkınma ve uluslararasılaşma gibi alanlarda yapılacak yatırımların, Türkiye Yüzyılı vizyonunun temel taşlarını oluşturacağını söyledi. QS ve THE sıralamalarındaki ilerleme, bu vizyonun doğru yolda olduğunu gösteriyor.
QS World University Rankings 2025’e göre, Türkiye’den beş üniversite ilk 500’e girmeyi başardı: Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ), Koç Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi. THE World University Rankings 2025’te ise Koç Üniversitesi ve ODTÜ ilk 500’de yer aldı.
Bu sıralamalar, Türk üniversitelerinin son yıllarda küresel rekabette ilerleme kaydettiğini gösteriyor. Özellikle mühendislik, teknoloji ve yerli inovasyon alanındaki projeler bu başarıyı destekliyor.
